Pas i karabela były tak istotnymi składnikami szlacheckiego ubioru, że bez nich nie można sobie wyobrazić prawdziwego Polaka. Wobec obfitości i długości stroju pas miał znaczenie nie tylko dekoracyjne, ale celowe: opasywał w talii ogromną postać, chronił od zimna, umożliwiał noszenie broni i trzosu. Stosownie do ubioru bywały pasy metalowe, perskie, skórzane nabijane metalem, wyłącznie skórzane i rzemienne, domowej roboty wełniane i najdroższe pasy jedwabne. Noszono je na. żupanie. Wszystkie były bardzo kosztowne, zgodnie z polską naturą. Pas rycerski „prawdziwego” Polaka był cały metalowy, ale mógł być też ze srebrnych albo złotych ogniw, wysadzany drogimi kamieniami.
